LỄ TẠ MỘ CÔ HỒN LÀNG VĂN QUỸ

CÔ NGỌC YÊN PHÁT BIỂU

TRƯỞNG TỘC  NGUYỄN VĂN HÀO

CÔ LÊ THỊ NGỌC YÊN BẬN ÁO DÀI XANH VÀ CÔ NGUYỄN THỊ PHƯỢNG LỄ BÁI

          TÌM HIỂU CÁC DANH NHÂN LÀNG VĂN QUỸ

                      Thời gian Trịnh ­Nguyễn phân tranh

                   -------------------------------------------------

          Tiến sỹ Dương Văn An thời nhà Mạc đã viết trong cuốn Ô Châu Cận Lục xuất bản năm 1553 đối với làng Văn Quỹ (xưa gọi xã văn quỹ) sách viết rằng Kẻ Sỹ Trung Nghĩa Văn Quỹ thà chịu cắt tai chứ không theo giặc?

          Vào Triều nhà Nguyễn tại nhà Trường Thánh đầu làng Văn Quỹ có hai câu đối nỗi tiếng mà ai cũng biết

      “Văn Chương Vạn Thế Trường Tồn,Thiên Nhật nguyệt Địa Sơn Hà.Á Vũ Âu Phong Nan Hối Tắc”

     “Quỹ Phạm Bách Vương Bất dịch,Quốc Quân Thần Gia Phụ Tử,Hán Hưng tần Diệt Dã Nan Ô”

          Phát huy truyền thống quê hương mình.Theo gia phả của các dòng họ để lại ghi rõ Hồng Đức lục niên tựu đại bổn xã, khẩn hoang lập ấp như vậy xã Văn Quỹ xưa được tựu đại bổn xã vào năm 1476 (vua hồng đức là Lê Thánh Tông thời hậu lê) trong các văn tế để tuyên đọc của họ Nguyễn Đệ nhị tiền khai khẩn có đoạn viết.Hiển Thủy Tổ Khảo Khai Khẩn Bổn Thổ Quả Cảm Tướng Quân Cương nghị Nguyễn Quý Công .Khâm Mông Sắc Phong Dực bảo Trung Hưng. Linh Phò Gia Tặng .Đoan Túc Tôn Thần ( thời Lê Trung Hưng)

Có lẽ thời vua Lê - Chúa Nguyễn đàng trong và Chúa Trịnh đàng ngoài muốn chiêu  mộ dòng dõi của mình và sự trung thành của quý ông vào làm việc giúp nước, giúp cho dân tộc.

          Trong đó chúng ta phải nói đến 5 ông mà sau này cả đàng trong và đàng ngoài đều ghi danh.

1.Phía đàng trong chúa Nguyễn ghi danh

·        Ngài: Nguyễn Văn Thứ  :Tướng Thần Thuận Nghỉa Tử

·        Ngài :Đầu Khảo Quảng Nam Tướng Thần Lại Ty Cai Hợp Trần Quý Công.

·        Ngài: Nguyễn Văn Trung:Tướng Thần Lý Tài Tử

·        Ngài: Nguyễn Văn Nô: Tri huyện Thái Hòa

2.Phía đàng ngoài

·        Ngài: Lê Sỹ Triệt;tiến Sỷ đậu khoa Canh Thìn năm 1640

·        Ngài: Lê Sỹ Hậu

Còn kế tiếp các đời sau nữa thì ở đàng ngoài chúng tôi được không rõ

           Tính theo về thời gian Tướng Thần Nguyễn Văn Thứ,Tướng Thần Đầu Khảo Trần Quý Công,Tiến Sỹ Lê Sỷ Triệt và Ngài Lê Sỹ Hậu cùng một thế hệ vào đời thứ 5 thuộc các dòng họ lớn trong làng Văn Quỹ.Ngài Lê Sỹ Triệt sinh năm 1612 đậu Tiến Sỹ khoa Canh Thìn năm 1640 ở đàng ngoài có lẽ hai Ngài đi ra đàng ngoài để phò vua Lê theo dòng giỏi của mình, hơn nữa kinh đô Thăng Long có mở các khoa bảng .

         . Tướng Thần Thuận Nghĩa Tữ Nguyễn Văn Thứ và Đầu khảo Quảng Nam Trần Quý Công lại đi theo dòng giỏi các Chúa Nguyễn chỉ được phong chức theo hệ thống chính dinh ở phủ Chúa Nguyễn,tính theo gia phả quý ông đứng vào đời thứ 5 bình quân một đời là 26 năm và tính theo tuổi trưởng thành nửa thì quý ông sinh năm 1605 đến 1615 như vậy lứa tuổi của quý Ông đã đi theo nguyện vọng của bản thân ra đi phò Vua giúp nước, Riêng quý Ông như Tướng Thần Lý Tài Tử Nguyễn Văn Trung.là con thứ ba của Ông Tướng Thần Nguyễn Văn Thứ,Tri Huyện Thái Hòa Nguyễn Văn Nô làm quan vào đời thứ 7 cũa các Chúa Nguyễn ở đàng trong.

           Vào năm 2001 một đoàn khảo cổ của phân viện Miền Trung gồm có 6 người Nguyễn Hữu Thông,Nguyễn Phước Bảo Đàn,Tôn Nữ Khánh Trang,Lê Anh Tuấn,Lê Thị Xuân Minh,Huỳnh Đình Quốc Thiện đã về tận khu lăng mộ bên dòng sông Ô Lâu khảo sát và đã đưa lên thông tin khoa học vào tháng 9.2001 và đề nghị với Sỡ Văn Hóa Tỉnh Quảng Trị và được Sở Văn Hóa cấp giấy chứng nhận là di tích mộ cổ cấp Tỉnh.

Trong 5 ngôi Mộ Cổ thuộc nghĩa trang làng Văn Quỹ đoàn khảo sát chỉ đọc được ngôi mộ của Đầu Khảo Quãng Nam Trần Quý Công số còn lại chỉ phân tích theo hình dáng của lăng và các nấm mộ để suy đoán ngôi mộ đó là chức vụ gì trong các đời của Chúa Nguyễn trị vì đàng trong ,vì khi đoàn về không liên hệ với các chi Phái có cùng dòng họ với các ngôi mộ Cổ mà họ đang khảo sát.

          Riêng Ngôi Mộ của Tướng Thần Thuận Nghĩa Tử Nguyễn Văn Thứ khi qua đời được mai táng tại phường Câu Nhi nay là xã Hải Chánh qua hai cuộc chiến tranh ngôi mộ Cổ đã bị hư hỏng đến năm 1998 con cháu thuộc Chi Phái Nguyễn Văn của làng Văn Quỹ và Phường Văn Phong trùng tu lại theo lối kiến trúc mới và giao cho Chồi Văn Phong Quản lý vì ngài Nguyễn Văn Từ chồi Văn Phong là con đầu của Ngài Nguyễn Văn Thứ.

         Quá trình công lao phục vụ cho đất nước cả Đàng Trong và Đàng Ngoài các Ngài khi qua đời đã được Triều Đình cho các nghệ nhân về xây lăng mộ tại quê nhà mà hiện nay tại làng Văn Quỹ bên cạnh sông Ô Lâu 5 ngôi mộ cổ và Phường Câu Nhi có một ngôi mộ cũa Ngài Tướng Thần Nguyễn Văn Thứ.

         Quê hương của chúng ta rất đáng tự hào về quý Ngài để Tri Ân và lưu truyền lại cho hậu thế.,.

Tôi viết bài nầy có tìm hiều và tham khảo nhiều tài liệu và gia phả của dòng họ Nguyễn Đệ nhị Tiền Khai Khẩn làng Văn Quỹ.nhưng không khỏi thiếu sót kính mong quý Thức Dã tham gia góp ý.

Ngày 18/07/2015

 Nguyễn Văn Hiền

LÀNG NGHỀ QUE TÔI